ΕΣΥ ΠΩΣ ΜΙΛΑΣ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ;
Όταν δεν σε ακούει κανείς. Όταν είσαι μόνος σου, στους πρόποδες μιας σημαντικής απόφασης. Όταν κάνεις μια “γκάφα”. Όταν θυμάσαι ότι άφησες τα ακουστικά σου στο σπίτι, ακριβώς μόλις πατήσεις το πόδι σου στον δρόμο. Όταν δεν μπορεί να σε πάρει ο ύπνος. Όταν αγωνιάς για κάτι που αδημονούσες καιρό. Όταν φεύγεις από το σουπερμάρκετ και ξεχνάς να αγοράσεις το βασικό πράγμα για το οποίο πήγες. Όταν μοιράζεσαι ενθουσιώδη νέα και ο απέναντι δεν καθρεφτίζει την χαρά σου. Όταν χαζεύεις την κίνηση χαμένος στις σκέψεις σου. Όταν είσαι ένα χάος και κραδαίνεις παντού την ατζέντα σου, πασχίζοντας να οργανώσεις μια ακόμη πιο χαοτική μέρα.
Όταν αλλάζεις γνώμη. Όταν κατεβάζεις ρολά γιατί θέλεις να μείνεις λίγο μόνος. Όταν δεν θέλεις να τους πεις τον χείμαρρο των σκέψεών σου και τελικά γράφεις ένα κατεβατό-σεντόνι στις σημειώσεις του κινητού σου. Όταν ντύνεσαι ζεστά και ο ήλιος ψήνει. Όταν βγαίνεις έξω σχεδόν γυμνός και ξαφνικά πιάνει κρύος αέρας. Όταν είσαι σίγουρος για κάτι και έρχεται η ματαίωση. Όταν έχεις να κάνεις μια αγχωτική συζήτηση. Όταν αμφιβάλεις για αυτόν, για εσένα, για εσάς. Όταν μοιράζεσαι ένα συναίσθημα και τρακάρει σε τοίχο. Όταν λες στον εαυτό σου ότι είναι εντάξει αλλά μέσα σου ξέρεις ότι δεν είναι και τόσο εντάξει τελικά.
Πώς μιλάς τότε στον εαυτό σου;
Αλλά και όταν στοχεύεις ψηλά και καταφέρνεις κάτι ακόμα ψηλότερα. Όταν κάποιος σου κάνει ένα κομπλιμέντο. Όταν είχες μια ψυχικά πλήρη μέρα, φτάνει η νύχτα και έρχεται η ησυχία και γαλήνη. Όταν ο κύκλος σου σε αποζητά και νιώθεις επιθυμητός. Όταν αισθάνεσαι να σφύζεις από αγάπη. Όταν βλέπεις κάτι στον δρόμο και σου ξυπνάει μια όμορφη ανάμνηση που κοιμόταν καιρό. Όταν είχες μια συγχρονισμένη σκέψη με κάποιον σημαντικό άλλο και γελάτε αμοιβαία. Όταν τσουγκρίζετε τα ποτήρια για μια επιτυχία. Όταν πας να αποκοιμηθείς και αρχίζει να ψιχαλίζει, και σκέφτεσαι πόσο καλύτερο πια μπορεί να γίνει;
Πώς μιλάς και τότε στον εαυτό σου;
Αναγνωρίζεις ότι τα κατάφερες; Παραδέχεσαι ότι είσαι εσύ και η δέσμευση και αφοσίωσή σου που σε έφεραν ως εδώ ή λες ότι είχες απλά μια τυχερή μέρα; Μπορεί απλά να αποδίδεις ό,τι επιθυμητό, στο ότι βρέθηκες στο σωστό μέρος την κατάλληλη στιγμή. Και μπορεί και να βρέθηκες. Στην πρώτη περίπτωση έχουμε να κάνουμε με μια εσωτερική απόδοση αιτίου, μεταβλητό στοιχείο μιας και αναφερόμαστε σε συνειδητή και στοχευμένη καταβολή προσπάθειας, καθώς και κάτι που υπόκειται σε έλεγχο. Στην δεύτερη περίπτωση, όπου σύμμαχος θεωρούμε πως είναι η τύχη-μαγική σκέψη κι αν με ρωτάτε, όχι πάντα δυσπροσαρμοστική, αναφερόμαστε σε εξωτερική απόδοση αιτίου, ασταθή και μη ελέγξιμη. Εσύ αναγνωρίζεις το μερίδιό σου όταν καταφέρνεις κάτι τεράστιο-ή και κάτι ελλιπές;
Δέχεσαι ένα κομπλιμέντο; Απαντάς “ευχαριστώ!” με βλεμματική επαφή και σκέφτεσαι “τι όμορφο που εκφράζουν κι άλλοι κάτι θετικό για το x θετικό μου στοιχείο” ή ίσως αναρωτιέσαι αν όντως το εννοούν- “Με δουλεύει τώρα, έτσι; Δεν γίνεται να του αρέσει όντως αυτό”.
Όλοι μιλάμε στον εαυτό μας, από μέσα μας-και κάποιοι (ή όλοι μας κατά καιρούς) μπορεί και φωναχτά. Φυσικά, μιλάμε και με άλλους. Πολλούς, πάρα πολλούς άλλους, με την βασική διαφορά ότι οι άλλοι μπορούν με μια δική μας απόφαση να μπουν σε ένα νοερό “mute”. Ενώ η αυτο-συζήτηση, η σκέψη, αυτή η γνωστική διεργασία κάθε γεγονότος που συμβαίνει, η αυτόματη εναλλαγή προτάσεων-δηλώσεων που μένουν μόνο μεταξύ των νευρωνικών μας συνάψεων είναι μια μόνιμη και πανανθρώπινη παρέα.
Αυτό το άρθρο είναι μια υπενθύμιση να παρακολουθούμε λίγο περισσότερο τον εαυτό μας “μεταγνωστικά”, αυτή η εξωτερική γνωστική εποπτεία του είναι μας, σαν να μας βλέπουμε από πάνω, σαν να μας ακούμε σαν τρίτος. Όχι να μας ακούμε με αξιολογικό χαρακτήρα. Όχι να στεκόμαστε στην γωνία με έτοιμη την επίκριση, περιμένοντας πότε θα αμφιβάλλουμε για ένα σχόλιο επιβράβευσης ή πότε θα σκεφτούμε “πώς είσαι έτσι;” όταν κοιταχτούμε το πρωί στον καθρέφτη και αντικρύσουμε περίλυπα τους μαύρους κύκλους μας. Απλά παρατηρώντας. Με άνευ όρων αποδοχή. Και ίσως βρούμε μοτίβα και συνδέσεις. Ίσως παρατηρήσουμε κάτι κατ’ επανάληψη. Ίσως μας γνωρίσουμε λίγο πιο αληθινά, αυθεντικά και χωρίς φίλτρα.
Κι ίσως εκείνο το “κλισέ” που μας προτρέπει να μιλάμε στον εαυτό μας όπως σε κάποιον αγαπημένο μας άνθρωπο, να μην είναι τόσο “κλισέ” τελικά. Σκέψου τον πιο αγαπημένο σου άνθρωπο στον πλανήτη. Γονέας; Κολλητός; Σύντροφος; Αδερφός; Αδερφή; Αδερφή ψυχή; Όταν αυτός, λοιπόν, έχει ξεμείνει από λόγια και έμπνευση, όταν κάνει την τρίτη γκάφα της ημέρας, όταν αγνοεί οχτώ ξυπνητήρια, όταν δεν είναι απλά επαρκής αλλά είναι ικανότατος, όταν αμφιταλαντεύεται, όταν πετυχαίνει δέκα αντί για τα πέντε που έθεσε ως στόχο, όταν δεν ξέρει τι να κάνει, όταν “πόσο δύσκολη μέρα…”, όταν “φοβάμαι, να ξέρεις…”, όταν “θα πάρω το ρίσκο”, τι θα του έλεγες;
Ο Αρθρογράφος
