8 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΙΣΩΣ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΑΤΕ ΓΙΑ ΤΟ 1821

8 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΙΣΩΣ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΑΤΕ ΓΙΑ ΤΟ 1821

8) Η Επανάσταση είχε Εθνικοαπελευθερωτικό χαρακτήρα και όχι κοινωνικό

 Αρχικά τα κείμενα των Ελλήνων Επαναστατών και αγωνιστών, όπως του Μακρυγιάννη και του Αλέξανδρου Υψηλάντη, καταγράφουν ότι το κίνητρο της Επανάστασης είναι η υπέρ πίστεως και υπέρ πατρίδος μάχη ενάντια στους Οθωμανούς Τυράννους. Στην συνέχεια ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, που ξεκίνησε την Επανάσταση του 1821 στην Μολδοβλαχία, ήταν Πρίγκιπας και υπασπιστής του Τσάρου Αλεξάνδρου του Α, δηλαδή ήταν πλούσιος, αριστοκρατικής καταγωγής και με υψηλές γνωριμίες. Ο Παπαφλέσσας ήταν αρχιμανδρίτης και το δεξί χέρι του Οικουμενικού Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε’, η Μαντώ Μαυρογένους και η Μπουμπουλίνα είχαν τεράστια περιουσία και καράβια στο όνομα τους, ο Μιαούλης ήταν ένας μεγάλος εφοπλιστής της εποχής και άλλοι ήρωες είχαν αξιώματα και άλλοι που δεν είχαν διέθεταν κινητή και ακίνητη περιουσία. Επίσης στα απομνημονεύματα του ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ξεκαθαρίζει ότι ο δικός μας αγώνας δεν είναι σαν αυτόν των Γάλλων. Επιπλέον όταν έφτασε η είδηση στο Συνέδριο του Laibach, το 1821 ότι οι Έλληνες ξεσηκώθηκαν, ο Καποδίστριας απέδειξε ότι η Ελληνική Επανάσταση δεν είναι κοινωνική όπως οι άλλες Επαναστάσεις που γινόντουσαν στην Ευρώπη εκείνη την περίοδο. Να σημειωθεί ότι μέχρι και ο Σουλτάνος Μαχμούτ Β κήρυξε Τζιχάντ, δηλαδή Ιερό Πόλεμο κατά των Ρωμιών ή Γραικών Χριστιανών όπως ανέφερε, και αυτό αφορούσε και τους εύπορους Χριστιανούς Έλληνες. 

7) Η Επανάσταση διήρκησε συνολικά 8 χρόνια, 6 μήνες και 3 βδομάδες

  Από τον Φεβρουάριο του 1821 ξεκίνησε με τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στην Μολδοβλαχία μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1829 όπου ολοκληρώθηκε στρατιωτικά με την μάχη της Πέτρας από τον Δημήτριο Υψηλάντη, ενώ πολιτικά ολοκληρώθηκε με την Συνθήκη της Αδριανούπολης και το Πρωτόκολλο του Λονδίνου. Η Συνθήκη της Αδριανούπολης ήταν η ειρήνη που υπογράφτηκε τον Οκτώβριο του 1829, ανάμεσα στην Οθωμανική και στην Ρωσική αυτοκρατορία, μετά την ήττα των Τούρκων από τους Ρώσους στον τότε πόλεμο 1828 – 1829, όπου τότε η Ρωσία ανάγκασε τον Σουλτάνο να αποδεχθεί την αυτονομία της Ελλάδας, κάτι που οδήγησε άμεσα στο Πρωτόκολλο του Λονδίνου, το οποίο έγινε το 1830. Τότε η Ρωσία, η Βρετανία και η Αγγλία υπέγραψαν το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, όπου η Ελλάδα αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητη χώρα και κράτος με πλήρη κυριαρχία.

6) Σε όλη την επανάσταση έχασαν την ζωή τους πάνω από 300.000 άνθρωποι από όλες τις πλευρές.

 Μόνο στην σφαγή της Χίου (1822) πέθαναν 50.000 Έλληνες ενώ στην Πολιορκία της Τρίπολης (1821) πέθαναν 30.000 άμαχοι της πόλης (Τούρκοι, Άραβες, Αιγύπτιοι, Εβραίοι, κάποιοι Έλληνες). Επίσης είχαμε την σφαγή των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης και τον απαγχονισμό του Οικουμενικού Πατριάρχη Γρηγόριου του Ε (1821), την σφαγή των Ψαρών (1822) όπου πέθαναν 17.000 Έλληνες και η σφαγή του Ναβαρίνου (1821) όπου 3.000 άμαχοι Τούρκοι σκοτώθηκαν, ενώ είχαμε και άλλους νεκρούς σε μάχες, από ασθένειες και πείνα.  

5) Στην αρχή της Επανάστασης έγινε Εμφύλιος μεταξύ του Σουλτάνου και του Αλί Πασά

 Ο Αλί Πασάς ήθελε από χρόνια να γίνει ο ίδιος Σουλτάνος, και για αυτό εκπαιδεύτηκαν στην αυλή του κατά τα Ευρωπαϊκά πρότυπα ο Καραϊσκάκης, ο Ανδρούτσος, ο Αθανάσιος Διάκος και άλλοι ήρωες. Για αυτό άλλωστε θέλησε να συμμαχήσει μέχρι και με τους Σουλιώτες, που ήταν αιώνιοι εχθροί του, και έφτασε στο σημείο να τους υποσχεθεί ότι αν τον βοηθούσαν ενάντια στα στρατεύματα του Σουλτάνου, θα τους επέτρεπε να επιστρέψουν στο Σούλι πάλι. Ο εμφύλιος κράτησε σχεδόν ένα χρόνο, οι Έλληνες εγκατέλειψαν τον Αλί Πασά τον Νοέμβριο του 1820, ενώ τον Ιανουάριο του 1821 ο Αλί Πασάς είχε ηττηθεί και αποκεφαλίστηκε, και το κεφάλι του στάλθηκε στην Κωνσταντινούπολη, ενώ θάφτηκε στα Ιωάννινα χωρίς το κεφάλι του.

4) Οι βασικοί πρωταγωνιστές της Επανάστασης από τις δύο πλευρές ήταν αρκετά σημαντικά πρόσωπα

  Για τους Έλληνες υπήρξαν τεράστιες προσωπικότητες. Αρχικά ο Κολοκοτρώνης έγινε ο αρχιστράτηγος και ο πιο ικανός στρατηγός της επανάστασης, ενώ ο Καραϊσκάκης κράτησε ζωντανή την επανάσταση στην Στερεά Ελλάδα παρά τις δυσάρεστες εξελίξεις. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης ξεκίνησε την επανάσταση στην Μολδοβλαχία που αν και απέτυχε ήταν σαν αντιπερισπασμός για να ξεσπάσει στην Πελοπόννησο με επιτυχία. Επίσης ο Δημήτριος Υψηλάντης αποτέλεσε παράγοντα ενότητας, ήταν ικανός στρατηγός και κέρδισε τους Τούρκους στην τελευταία μάχη, αυτή της Πέτρας το 1829, ενώ ο Παπαφλέσσας ανέβαζε καθοριστικά το ηθικό του κόσμου και παρόλου που άλλαξε αρκετές φορές πλευρές στους Εμφυλίους, θυσιάστηκε στο Μανιάκι δίνοντας ελπίδα στους Έλληνες ότι ο Ιμπραήμ δεν είναι άτρωτος. Επιπλέον ο Μιαούλης και ο Κανάρης κέρδισαν σε σημαντικές ναυμαχίες τους Τούρκους και βοήθησαν σημαντικά στο να δώσουν χρόνο στους Έλληνες. Και φυσικά ο Καποδίστριας που αν και δεν έριξε ούτε μια σφαίρα σε Τούρκο, βοήθησε πάρα πολύ ως Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας που ήταν, και στήριξε την επανάσταση με κάθε τρόπο, καθώς έγινε ο βασικός παράγοντας που ο Φιλελληνισμός εξαπλώθηκε στην Ευρώπη.

  Από την άλλη πλευρά για τους Τούρκους ήταν φυσικά ο Σουλτάνος Μαχμούτ Β, ένας μεγάλος μεταρρυθμιστής για την Οθωμανική αυτοκρατορία, αλλά και ένας από τους Σουλτάνους που είχαν μεγάλες απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό και εδάφη λόγο των διαφόρων πολέμων που έχασε. Μετά ο Πασάς της Αιγύπτου Μεχμέτ ή Μωάμεθ Αλί που ήταν αυτός που εκσυγχρόνισε την Αίγυπτο και έστειλε τον γιό του Ιμπραήμ Πασά στην Κρήτη και στην Πελοπόννησο. Επιπλέον ο ίδιος ο Ιμπραήμ Πασάς με 17.000 στρατό και 80 πολεμικά πλοία, κατέστειλε στην Επανάσταση στην Κρήτη, και παραλίγο να διαλύσει εντελώς την Επανάσταση στην Πελοπόννησο. Τελικά πολιόρκησε τον Μεσολόγγι μαζί με τον Κιουταχή, όπου το 1826 το Μεσολόγγι έπεσε. Ενώ το 1827 έγινε η Ναυμαχία του Ναβαρίνου όπου ο στόλος του Ιμπραήμ καταστράφηκε από τον ενωμένο στόλο των Μεγάλων Δυνάμεων, ενώ το 1828 έφυγε από την Ελλάδα. Επιπρόσθετα ο Δράμαλης Πασάς είχε εισβάλει στην Πελοπόννησο με 30.000 στρατό, αλλά τελικά ηττήθηκε από τον Κολοκοτρώνη στην Μάχη στα Δερβενάκια, όπου μόλις 6.000 Τούρκοι γύρισαν στην Κόρινθο μαζί με τον Δράμαλη. Ο Δράμαλης όμως πέθανε από υψηλό πυρετό απογοητευμένος, τον Οκτώβριο του 1822. Τέλος ο Πασάς Κιουταχής ήταν ο τελευταίος πολύ σημαντικός πρωταγωνιστής από την πλευρά των Οθωμανών. Ο Κιουταχής με τις δυνάμεις του, κέρδισε τους Έλληνες Επαναστάτες στην Ήπειρο το 1822, ενώ το 1823 κατέπνιξε την Επανάσταση στην Θεσσαλία. Το 1826 ο Κιουταχής μαζί με τον Ιμπραήμ Πασά, μετά από πολιορκία που κράτησε αρκετό καιρό, κατέλαβε το Μεσολόγγι. Το 1827 παραλίγο ο Κιουταχής να πάρει όλη την Στερεά Ελλάδα, αλλά μετά την Ναυμαχία του Ναβαρίνου, και την νίκη των Ελλήνων στην Μάχη της Πέτρας το 1829, ο Κιουταχής έφυγε για πάντα από την Ελλάδα.

3) Κατά την διάρκεια της Επανάστασης έγιναν δύο Εμφύλιοι πόλεμοι

 Ο πρώτος Εμφύλιος Πόλεμος κράτησε από το 1823 μέχρι το 1824 και ο δεύτερος Εμφύλιος Πόλεμος κράτησε από το 1824 μέχρι το 1825. Οι Εμφύλιοι έγιναν ανάμεσα στους Έλληνες Επαναστάτες με τους Ρουμελιώτες και τους Πελοποννήσιους και τους Έλληνες Επαναστάτες της Ύδρας, των Σπετσών και των νησιών. Στον πρώτο Εμφύλιο ήταν ανάμεσα σε πολιτικούς και στρατιωτικούς, με αρχηγούς τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο για τους πολιτικούς και προύχοντες και από την άλλη τον Κολοκοτρώνη για τους στρατιωτικούς. Έκλεισε το 1824 με συμφωνία και σχετική επικράτηση του Μαυροκορδάτου αλλά το ίδιο έτος έγινε ο δεύτερος Εμφύλιος. Πραγματοποιήθηκε ανάμεσα στους στρατιωτικούς και πολιτικούς της Ρούμελης και των νησιών με αρχηγούς τον Κουντουριώτη, τον Κωλέττη και τον Μαυροκορδάτο απέναντι στους Πελοποννήσιους με αρχηγούς τον Κολοκοτρώνη και τον Δεληγιάννη. Τότε κέρδισε η μια πλευρά, και ο Κολοκοτρώνης φυλακίστηκε και του σκότωσαν τον γιο του, τον Πάνο. Οι εμφύλιοι αποδυνάμωσαν τις Ελληνικές δυνάμεις και την επανάσταση και όταν ήρθε ο Ιμπραήμ, αναγκάστηκαν οι δύο πλευρές να ενωθούν πάλι.

2) Οι Οθωμανοί είχαν έναν Οθωμανοπερσικό και έναν Ρωσοτουρκικό πόλεμο κατά την διάρκεια της Επανάστασης (1821 – 1829)

  Ο Οθωμανοπερσικός πόλεμος ξεκίνησε το 1821 και ολοκληρώθηκε το 1823, με την υπογραφή της συνθήκης του Ερζερούμ όπου αν και οι Τούρκοι δεν έχασαν εδάφη, αλλά ηττήθηκαν στρατιωτικά από τους Πέρσες με αποτέλεσμα να μην μπορούν να στείλουν και άλλες δυνάμεις για να διαλύσουν τους Έλληνες Επαναστάτες. Από την άλλη το 1828 ξεκίνησε ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος όπου τελείωσε το 1829, με την Συνθήκη της Αδριανούπολης, όπου οι Τούρκοι ήταν ηττημένοι και ταπεινωμένοι από τους Ρώσους, και αυτός ο πόλεμος έδωσε την ευκαιρία στην Ελλάδα για να διεκδικήσει ανεξαρτησία με τον Καποδίστρια τότε που ήταν ο Κυβερνήτης της Ελλάδας.  

1) Στην Επανάσταση έγιναν πάνω από 50 μάχες και η Αιτή ήταν η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την Επανάσταση ως νόμιμη.

 Οι μάχες ήταν αρκετές, όπως στο Βαλτέτσι, στην Τρίπολη, στα Δερβενάκια, στο Μεσολόγγι, στο Μανιάκι, στο Ναβαρίνο, στην Πέτρα και πολλές άλλες, και όχι μόνο 10 ή 20 μάχες. Από την άλλη ο 2^ος Πρόεδρος της Αιτής, ο Jean Pierre Boyer (1776 – 1850), αναγνώρισε επίσημα την Ελληνική Επανάσταση κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τονίζοντας την ηθική και πολιτική υποστήριξη του προς τους Έλληνες, υποστηρίζοντας ότι οι Έλληνες είναι οι κληρονόμοι των Αρχαίων Ελλήνων και ότι η Εθνεγερσία τους ήταν αναγκαία. Συνέκρινε τον αγώνα των Ελλήνων για ανεξαρτησία, με την δική του επανάσταση για την ανεξαρτησία της Αιτής ενάντια στην Γαλλία.

Βιβλιογραφία:

• Καργάκος, Σ. (2021). Η Ελληνική Επανάσταση του 1821. Εκδόσεις Gutenberg. 1^ος Τόμος.

• Καργάκος, Σ. (2021). Η Ελληνική Επανάσταση του 1821. Εκδόσεις Gutenberg. 2^ος  Τόμος.^.

• Καργάκος, Σ. (2021). Η Ελληνική Επανάσταση του 1821. Εκδόσεις Gutenberg. 3 ^ος  Τόμος.

• Μάργαρης, Ν. (2010)  Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, ο Ξεσηκωμός του Γένους 1821, η Ελληνική Επανάσταση και η Αποτίναξη του Οθωμανικού ζυγού. Εκδόσεις National Geographic

• Σπυρίδων, Τ. (2013). Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως. Εθνικό Ιστορικό αρχείο. Εκδόσεις National Geographic. Μέρος Α΄.

• Σπυρίδων, Τ. (2013). Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως. Εθνικό Ιστορικό αρχείο. Εκδόσεις National Geographic. Μέρος Β΄.

• Σπυρίδων, Τ. (2013). Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως. Εθνικό Ιστορικό αρχείο. Εκδόσεις National Geographic. Μέρος Γ΄.

• Σπυρίδων, Τ. (2013). Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως. Εθνικό Ιστορικό αρχείο. Εκδόσεις National Geographic. Μέρος Δ΄.

• Καρολίδης, Π. (2013). Ιστορία των Ελλήνων 1821-1921. Εθνικό Ιστορικό αρχείο. Εκδόσεις National Geographic

Διαδικτυακή πηγή:

• 25^η Μαρτίου 1821: Γιατί ήταν η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την Ελληνική Επανάσταση, ethnos.gr link: https://www.ethnos.gr/history/article/150955/25hmartioy1821giatihaithhtanhprothxorapoyanagnorisethnellhnikhepanastash

Ο Αρθρογράφος

Αντώνης Ζάρκος - Τσιαγγάλης

Είμαι απόφοιτος μιας Θεολογικής Σχολής, και είχα στο πρόγραμμα σπουδών υποχρεωτικά μαθήματα ψυχολογίας, ιστορίας και φιλοσοφίας, που έχουν αρκετό ενδιαφέρον. Ασχολούμαι από παιδί με το διάβασμα, και συγκεκριμένα μελετώ Παγκόσμια Ιστορία, Θρησκειολογία, Φιλοσοφία και μου αρέσουν οι Εγκυκλοπαίδειες. Έχω μια σελίδα στο Instagram και στο Facebook που λέγεται Cognistory, ενώ έχω και το κανάλι Cognistory στο Youtube, που ανεβάζω για Παγκόσμια Ιστορία, Φιλοσοφία και Ψυχολογία.

See author's posts