Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗΝ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΚΑΚΙΕΡΑ
Μπορεί η Ελλάδα σήμερα να κάνει νέες συμμαχίες ή να βελτιώσει τις ήδη υπάρχουσες συμμαχίες; Η Ελληνική εξωτερική πολιτική χρειάζεται να περικυκλώσει διπλωματικά, γεωπολιτικά και γεωστατικά την Τουρκία, για να στείλουμε το μήνυμα στους υπόλοιπους γείτονες, ότι ναι μεν έχετε και τα δικά σας συμφέροντα με την Τουρκία, όμως σας συμφέρει περισσότερο να έχετε καλύτερες σχέσεις με την Ελλάδα και την Κύπρο, διότι η Ελλάδα και η Κύπρος δεν θέλουν να γίνουν μια αυτοκρατορικού τύπου υπερδύναμη, κάνοντας στρατιωτικές εισβολές, εδαφικές διεκδικήσεις και να επεμβαίνουν στα εσωτερικά χωρών των Βαλκανίων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι μόνο. Και από την άλλη να πούμε ουσιαστικά στην Τουρκία, ότι και αυτή μπορεί να κάνει τις δικές της κινήσεις, αλλά και εμείς μπορούμε να αξιοποιήσουμε όλες τις δυνατότητες μας και να τους κόψουμε τον αέρα, φτάνοντας στο σημείο να μειώσουν την κλιμάκωση στο τέλος αναγκαστικά.
Θέλω να καταθέσω μια σύντομη ιστορική αναδρομή στην διπλωματική ιστορία της Ελλάδας, πριν απαντήσω στο ερώτημα με τον πολιτικό ρεαλισμό, με τα πιο σημαντικά γεγονότα. Αρχικά, να αναφερθούμε στο γεγονός ότι τόσο στην Αρχαία Ελλάδα, είτε με την Αθήνα, την Σπάρτη, τον Μέγα Αλέξανδρο ή τα Ελληνιστικά Βασίλεια αλλά ακόμα και την Βυζαντινή περίοδο με την Βυζαντινή αυτοκρατορία, δεν επέζησαν μόνο από τον στρατό τους, αιώνες ή ακόμα και πάνω από 1.100 χρόνια όπως η Βυζαντινή αυτοκρατορία αλλά εξαιτίας και της διαχείρισης που έκαναν στην εξωτερική πολιτική τους. Ουσιαστικά με τις συμμαχίες, το διαίρει και βασίλευε και τις διάφορες διπλωματικές συμφωνίες.
Η Ελλάδα από το 1830 που αναγνωρίστηκε επίσημα από τις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής, ως ανεξάρτητο κράτος και χώρα κατά τα Ευρωπαϊκά πρότυπα, μετά την δολοφονία του Καποδίστρια το 1831 η Αγγλία, η Αυστρία και η Γαλλία θέλησαν να φέρουν την Ελλάδα προς την Δύση. Μετά έγιναν διάφορα γεγονότα, όπως ο Κριμαϊκός πόλεμος (1853 – 1856), οι Βαλκανικοί Πόλεμοι (1912 – 1913), ο Εθνικός Διχασμός (1915 – 1917), ο Α Παγκόσμιος Πόλεμος (1914 – 1918), η εκστρατεία στην Ουκρανία (1919) και η Μικρασιατική καταστροφή (1921 – 1922), όπου στο τέλος παρόλα τα κέρδη που είχαμε, χάσαμε πάρα πολλά σε ανθρώπινες ζωές και γεωπολιτική επιρροή γιατί δεν υπήρξε ενότητα και βασιστήκαμε μόνο στους Δυτικούς συμμάχους μας τότε (Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία). Το 1929 έγινε η Παγκόσμια Οικονομική κρίση και από το 1932 μέχρι το 1936 είχαμε πολιτική αστάθεια, ενώ από το 1936 μέχρι το 1941 είχαμε το καθεστώς του Μεταξά, και φυσικά βιώσαμε τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Καθ’ όλη αυτήν την περίοδο υπήρξαν και σωστές γεωπολιτικές κινήσεις αλλά και λάθος.
Μετά το 1945 ο κόσμος χωρίστηκε σε δύο στρατόπεδα, το Δυτικό με το ΝΑΤΟ και την ΕΟΚ και το Ανατολικό με την Σοβιετική Ένωση, την Κίνα και τις χώρες του Ανατολικού μπλοκ. Έτσι ξεκίνησε ο Ψυχρός Πόλεμος όπου κατά το 1952 η Ελλάδα έγινε μέλος του ΝΑΤΟ και το 1981 μέλος της ΕΟΚ ενώ το 2002 εισήλθαμε στην ζώνη του Ευρώ, δηλαδή υιοθετήσαμε το Ευρώ ως επίσημο νόμισμα. Εκείνη την περίοδο ειπώθηκε η γνωστή φράση ‘’Η Ελλάδα ανήκει στην Δύση’’. Το 1991 η Σοβιετική Ένωση έπεσε και ο κόσμος από διπολικός με δύο στρατόπεδα, αλλά και τις λεγόμενες αδέσμευτες χώρες (ξεκίνησαν στον ΟΗΕ το 1961 με ιδρυτικά μέλη την Γιουγκοσλαβία, την Ινδία και την Αίγυπτο), έγινε ο μονοπολικός κόσμος του Αγγλοσαξονικού παράγοντα, δηλαδή των ΗΠΑ και της Αγγλίας.
Την δεκαετία του ’90 είχαμε την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και την αποδυνάμωση της Αιγύπτου, κινήσεις καθόλου τυχαίες από τις ΗΠΑ και την Αγγλία. Όμως η κατάσταση στον 21ο αιώνα άλλαξε ριζικά Κίνα, Ρωσία, Ινδία, Βραζιλία, Νότια Αφρική και άλλες χώρες αναπτύσσονταν, η Γερμανία ηγεμόνευε την Ευρώπη αυτήν την φορά με όπλο την οικονομία και την πολιτική επιρροή, και οι ΗΠΑ και η Αγγλία επαναπαύτηκαν, όλα ξεκίνησαν να αλλάζουν το 2008 με την Παγκόσμια Οικονομική κρίση του τότε, όπου από το 2010 μέχρι και σήμερα μαστίζει την Ελλάδα.
Η Ελλάδα θα ήταν καλό να έχει πολύ καλές σχέσεις έως και συμμαχικές σχέσεις με την Αρμενία, την Ινδία, την Γαλλία, την Αίγυπτο, την Σερβία, την Βουλγαρία, τους Κούρδους και το Ισραήλ. Και αυτό για να περικυκλώναμε εμείς γεωγραφικά και γεωπολιτικά την Τουρκία και όχι η Τουρκία που τώρα προσπαθεί να κυκλώσει εμάς.
Και εξηγούμε ως εξής:
Α) Την Αρμενία, διότι έχουμε παραδοσιακές σχέσεις και είναι εχθρός της Τουρκίας και του Αζερμπαϊτζάν ενώ είναι και ένας σύμμαχος της Ρωσίας. Ενώ έχουν υποστεί Γενοκτονία το 1915 από τους Νεότουρκους όπως και εμείς με τους Πόντιους και τους Μικρασιάτες, και μπορούμε να διεκδικήσουμε από κοινού περισσότερη Διεθνή αναγνώριση των δύο Γενοκτονιών.
Β) Την Ινδία γιατί θέλει συμμαχία με την Αρμενία και την Κύπρο, το 2020 στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης η Ινδία ήταν τιμώμενη χώρα, επίσης είναι εχθρός του Πακιστάν, του Αζερμπαϊτζάν και της Τουρκίας, έχει εμπορικές σχέσεις με την Δύση και είναι σύμμαχος της Ρωσίας και έχει συνεργασία με την Κίνα.
Γ) Την Γαλλία διότι είναι η χώρα που έχουμε τις καλύτερες σχέσεις, συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες της Δύσης, καθώς έχουμε παραδοσιακά φιλικές σχέσεις, το 2021 έγινε η αμυντική συμφωνία Ελλάδας και Γαλλίας ενώ τα συμφέροντα της Γαλλίας στην Ανατολική Μεσόγειο έρχονται σε αντίθεση με τα συμφέροντα της Τουρκίας.
Δ) Την Αίγυπτο διότι είναι ανταγωνιστής της Τουρκίας, θέλει επιρροή στην Λιβύη και στην Ανατολική Μεσόγειο και κάνουμε ήδη κοινά στρατιωτικά γυμνάσια με την Αίγυπτο.
Ε) Την Σερβία επειδή έχουμε παραδοσιακά καλές σχέσεις, είναι σύμμαχος της Ρωσίας, έχει η Σερβία συνεργασία με την Κίνα, και μαζί με την Σερβία η Ελλάδα θα μπορούσε να στριμώξει το Κράτος των Σκοπίων και της Αλβανίας, που έχουν έντονη Τουρκική επιρροή.
ΣΤ) Την Βουλγαρία καθώς έχουμε στενή οικονομική συνεργασία, έχουν καλυτερέψει οι διπλωματικές σχέσεις, δεν θέλουν περισσότερο την Τουρκία στα Βαλκάνια και είναι εχθρικά προς το Κράτος των Σκοπίων, όπου μαζί και με την Βουλγαρία θα μπορούσαμε να πιέσουμε τα Σκόπια.
Ζ) Τους Κούρδους καθώς θέλουν Κράτος εις βάρος των Ανατολικών εδαφών της Τουρκίας, είναι εχθροί των Τούρκων και έχουν επιρροή μέσα στην Τουρκία μέσω του Κουρδικού Κόμματος.
Η) Το Ισραήλ, διότι έχει άριστες σχέσεις με τις ΗΠΑ, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ αλλά δεν έχει καλές σχέσεις με την Τουρκία και είναι σύμμαχος με την Κύπρο και έχει καλές διπλωματικές σχέσεις με την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Και θα κερδίζαμε και από την ΕΕ και τις ΗΠΑ περισσότερα και από την Ρωσία, την Κίνα και την Ινδία, και μάλιστα χωρίς να χρειάζεται να κάνουμε επακριβώς την εκβιαστική πολιτική του Ερντογάν. Αυτό θα ενίσχυε τον ρόλο μας ως υπερδύναμη στην Βαλκανική χερσόνησο και ως σημαντική περιφερειακή δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ τόσο δεν θα γυρνούσαμε την πλάτη στην Δύση, και φυσικά θα είχαμε συνεργασία με χώρες της Ανατολής με σκοπό να περιορίσουμε την Τουρκία που είναι ο νούμερο ένας εχθρός και ανταγωνιστής της Ελλάδας, ενώ το σημερινό ασταθές περιβάλλον στις διεθνείς σχέσεις μας ανοίγει μια πόρτα ευκαιριών, όπου και η εξωτερική πολιτική της Ελλάδας θα μπορούσε να γίνει απρόβλεπτη.
Πηγές:
Βιβλιογραφία:
1) Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου, Θουκυδίδης, Βιβλιοπωλείο της Εστίας
2) Ο Ηγεμόνας, Μακιαβέλι, Εκδόσεις Μίνωας.
3) Θεωρία και Μεθολογία των Διεθνών Σχέσεων, Η Σύγχρονη Συζήτηση, Jackson H. Robert, Εκδόσεις Gutenberg.
4) Θεωρία Διεθνούς Πολιτικής, Waltz N. Kenneth, Εκδόσεις Ποιότητα.
5) Σύντομη Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας, Από την Παρακμή και Πτώση του Βυζαντίου μέχρι το 1985, Clogg Richard, Εκδόσεις Καρδαμίτσα.
6) Γεωπολιτική, Θεωρία και Πράξη, Ιωάννης Μάζης, Εκδόσεις Παπαζήση.
7) Γεωπολιτική προσέγγιση για ένα νέο Ελληνικό Αμυντικό Δόγμα, Ιωάννης Μάζης, Εκδόσεις Παπαζήση.
Διαδικτυακές πηγές:
1) Ελλάδα και Κύπρος είναι σε στρατηγικό επίπεδο το ένα και το αυτό, ethnos.gr. link: https://www.ethnos.gr/opinions/article/117973/elladakaikyproseinaisestrathgikoepipedotoenakaitoayto
2) Ποιος πολιτικός χρησιμοποίησε πρώτη φορά τον όρο ‘’Ψυχρός Πόλεμος’’ και από πού τον εμπνεύστηκε. Γιατί δεν άρεσε στην Ευρώπη το ‘’Σιδηρούν Παραπέτασμα’’ του Τσόρτσιλ, mixanitouxronou.gr. link: https://www.mixanitouxronou.gr/pos-xekinise-o-psichros-polemos-apo-ton-trouman-ston-orgouel/
3) Ελλάδα, Κύπρος και Αρμενία για την Διεθνή Αναγνώριση των Ποντίων, naftemporiki.gr link: https://www.naftemporiki.gr/politics/1345589/ellada-kypros-kai-armenia-gia-ti-diethni-anagnorisi-tis-genoktonias-ton-pontion/
4) Να αποκτήσει στρατηγικό χαρακτήρα η συνεργασία τους επιθυμούν Ελλάδα και Ινδία, skai.gr link: https://www.skai.gr/news/politics/ellada-india-stoxos-na-apoktisei-i-synergasia-stratigiko-xaraktira
5) Ελλάδα – Γαλλία: στρατηγική σχέση με ιστορικό βάθος, kathimerini.gr link: https://www.kathimerini.gr/politics/561522094/ellada-gallia-stratigiki-schesi-me-istoriko-vathos/