«ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΟΝ ΕΡΩΤΑ»
Οι συστάσεις είναι περιττές, το όνομα του ακούγεται παντού, είναι τα πάντα. Ο λόγος για τον έρωτα που είναι το πιο κοινότυπο και παράλληλα το πιο περίπλοκο από τα ανθρώπινα ζητήματα. Τι άποψη έχουν οι φιλόσοφοι για τον ΄΄φτερωτό θεό΄΄; Τι είναι για αυτούς ο έρωτας;
Ξεκινώντας θα παραθέσω μια εκ των κυνικών απόψεων που καταλογίζεται στον Schopenhauer. Ο ίδιος θα μας έλεγε ότι ο έρωτας δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια σειρά γελοίων χειρονομιών που εκτελούνται από δυο ανόητους και δεν οδηγούν πουθενά. Πέραν αυτού για τον Γερμανό φιλόσοφο η αλήθεια του έρωτα βρίσκεται στην ικανοποίηση των σεξουαλικών μας επιθυμιών που βέβαια σκοπό έχει την αναπαραγωγή. Για τον Schopenhauer η γυναίκα είναι μισητή επειδή ΄΄κρατάει στα χέρια της την ζωή΄΄ και ο μοναδικός της στόχος είναι να γίνει μητέρα, να εκπληρώσει δηλαδή τον σκοπό στον οποίο προ ολίγου αναφερθήκαμε. Είναι βέβαια τόσο μισητό το γυναικείο φύλο για τον ίδιο καθώς του είναι επώδυνη η ίδια η ζωή και έτσι θα παραδεχόταν ότι όσο σε αυτόν τον κόσμο υπάρχει έστω και μια γυναίκα, η ζωή και ο θάνατος δεν θα σταματήσουν ποτέ. Ο ίδιος στην ζωή του βέβαια δεν προσπάθησε να αποφύγει τον έρωτα ,ποτέ δεν τον βίωσε ρομαντικά και ποτέ δεν ήταν μακροχρόνιος.
Ο επόμενος τον οποίο απασχόλησε ο έρωτας και θα αναφερθούμε σε αυτόν είναι ο Friedrich Nietzsche. Ο ίδιος στοχάζεται για τον Χριστιανισμό και πώς έχει επιδράσει στον καθωσπρεπισμό του έρωτα. Οι τύψεις που κάθε Χριστιανός νιώθει για τα ερωτικά του αισθήματα και δη για τις σεξουαλικές του επιθυμίες ευθύνεται κατά βάση σε ανθρώπους που δεν κατάφεραν να γαλουχήσουν τις δικές τους σεξουαλικές ορέξεις και έτσι τις δαιμονοποίησαν ώστε κατά κάποιο τρόπο να μπορέσουν να επιβληθούν σε αυτές και να δείξουν την δύναμη τους απέναντι σε κάτι ανεξήγητο, όπως είναι ο έρωτας. Βέβαια ο Nietzsche δεν απέχει πολύ από τον Schopenhauer, υποστηρίζοντας ότι οι έρωτες έχουν τις καταβολές τους στην σεξουαλική επιθυμία. Προχωρώντας στο θέμα γυναίκες και έρωτας ο φιλόσοφος υποστήριζε ότι σε αυτό το θέμα η γυναίκα είναι το αδύναμο φύλο, η δύναμη της είναι η γοητεία της και το ισχυρότερο όπλο η γονιμότητα της , έτσι καταφέρνει να ΄΄κερδίζει πόντους΄΄ στο παιχνίδι των δύο φύλων. Κάτι ακόμη ενδιαφέρον για το οποίο μας πληροφορεί ο Nietzsche είναι η σημαντικότητα του να έχεις ένα ισχυρό «εγώ» όταν επιλέγεις τον δρόμο της συντροφικότητας. Αυτό το <<εγώ>> έγκειται στο να γνωρίζει καλά κανείς τον εαυτό του, ώστε να έχει να δώσει στην σχέση, για να μπορεί να ερωτευτεί, γιατί όπως θα παραδεχόταν, κάποιος που εγκαταλείπει τον εαυτό του δεν έχει τίποτα να δώσει οπότε και τίποτα να πάρει.
Θα κλείσω αναφερόμενη σε μια πιο αισιόδοξη άποψη για τον έρωτα η οποία έχει να κάνει με τον Πλάτωνα. Για την αλήθεια του έρωτα μας ενημερώνει ο φιλόσοφος, όπως αυτή την έμαθε μέσα από την ιέρεια στην Μαντινεία. Ο έρωτας δεν είναι θεός, είναι δαιμόνιο, έχοντας την ικανότητα να εξυψώνει τους ανθρώπους και οδηγός του είναι ο πόθος του ωραίου. Για τον φιλόσοφο ωραίο είναι το αγαθό και αληθινό. Σε αυτό το σημείο εισάγει τον κόσμο των ιδεών στον έρωτα. Ως άνθρωποι λησμονήσαμε τις ιδέες που αντιπροσωπεύουν την αλήθεια και το ωραίο, το μόνο που μας έμεινε από αυτόν τον κόσμο είναι το Κάλλος, που το χαρακτηρίζει η «λάμψη». Ερωτευόμαστε λοιπόν, αυτό που στα μάτια μας «λάμπει» και φαντάζει τέλειο σαν πλασμένο από τον κόσμο των ιδεών. Κάποιο άλλο χαρακτηριστικό του κόσμου των ιδεών είναι η αιωνιότητα, κάτι που επίσης χαρακτηρίζει τον έρωτα. Όταν ερωτευόμαστε κατά κάποιο τρόπο χάνουμε την αίσθηση του χρόνου, ζούμε στιγμές με το αγαπημένο μας πρόσωπο ‘’φτιαγμένες από αιωνιότητα’’, στιγμές παντοτινές.
Τελικά το θέμα του έρωτα είναι κάτι που μας απασχόλησε και θα συνεχίσει να μας απασχολεί αιώνια, για όσο υπάρχουμε σε αυτό τον κόσμο. Όλες αυτές οι απόψεις που κατά καιρό έχουν αποτυπωθεί, αυτή η υποκειμενικότητα αυτού του συναισθήματος ίσως να συγκεντρώνονται στο εξής, υπάρχουν τόσοι έρωτες όσες και οι καρδιές για τον οποίο χτυπάνε.
Πηγές :
- Lancelin, A ,Lemonnier ,M (2011). Οι Φιλόσοφοι και ο Έρωτας, Από τον Σωκράτη στην Σιμόν Ντε Μποβουάρ (μτφ . Ε. Λουπάκη). Αθήνα : Εκδόσεις Πατάκη
Ο Αρθρογράφος
