ΜΕΤΑΞΥ ΜΑΣ ΠΟΙΟΣ ΝΟΙΑΣΤΗΚΕ
Γράφει ο Γιώργος Γκιλεφέσης
Τι ταραχώδες εποχές που ζούμε. Πρώτα η πανδημία του 2020 και τώρα ο πόλεμος στην Ουκρανία. Η όντως αυτή παράνομη, βάσει διεθνούς δικαίου και ανήθικη ρωσική στρατιωτική επέμβαση στην Ουκρανία ήρθε να ταράξει τα νερά της πραγματικότητας όπως και η πανδημία. Μας έδειξε ότι η ανθρωπότητα δεν έχει ξεμπερδέψει ούτε με το πόλεμο ούτε με τις ασθένειες. Για χρόνια ειδικοί έβγαιναν και έλεγαν πως είναι πολύ πιθανό μέσα στον 21ο αιώνα να υπάρξει μια πανδημία. Όπως υπήρξε τον προηγούμενο αιώνα, όπως πάντοτε υπήρχε και κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχίσει να υπάρχει η πιθανότητα αυτή στα επόμενα χρόνια. Έτσι και ο πόλεμος στην Ουκρανία μας δείχνει πως η ειρήνη και ασφάλεια που απολαμβάνουμε τα τελευταία σχεδόν 50 χρόνια, από τον πόλεμο στην Κύπρο, δεν είναι παρά πλασματική. Ο πόλεμος δεν έχει εκλείψει από την ανθρωπότητα και ούτε πρόκειται για τους επόμενους αιώνες. Αυτό μας τα αποδεικνύουν τα γεγονότα στην Ουκρανία.
Η σιγουριά πως μας δημιούργησε η ειρήνη στην Ευρώπη ήταν προβληματική. Είχαμε την αλαζονική αυτοπεποίθηση πως αυτή είναι η πραγματικότητα. Τα νερά τα οποία ταράχθηκαν τις τελευταίες μέρες έπρεπε να έχουν ταραχθεί καιρό πριν. Όχι με πόλεμο όπως τώρα αλλά με συνεχείς υπενθυμίσεις πως δεν έχουν αλλάξει και τόσο πολύ τα πράγματα στην ανθρωπότητα. Ο πόλεμος και η στρατιωτική απειλή εξακολουθεί και παραμένει ένα από τα ποιο σημαντικά μέσα στην διεκδίκηση συμφερόντων και επιβολής. Αυτό κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες τον τελευταίο αιώνα, αυτό έκανε και η Ρωσία αυτόν τον μήνα. Αλίμονο, κανένας σώφρων άνθρωπος δεν τάσσεται υπέρ οποιουδήποτε πολέμου αλλά σε κρατική κλίμακα ο πόλεμος παραμένει ως επιλογή, ίσως για κάποια έσχατη αλλά παραμένει ούτως ή άλλως. Είναι ανόητο να πιστεύουμε πως ο κόσμος που οραματιζόμαστε ως τέλειος είναι όντως ο κόσμος που ζούμε. Ο κόσμος που ζούμε είναι ένα μέρος όπου κάθε χώρα αν χρειαστεί να κάνει πόλεμο προκειμένου να εξασφαλίσει τα συμφέροντά της θα τον κάνει. Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις ότι η γαληνή που απολαμβάνουμε τις τελευταίες δεκαετίες θα είναι παντοτινή. Οφείλουμε να είμαστε ρεαλιστές και αρκετά κυνικοί προς τέτοια θέματα.
Πρώτα από όλα οφείλουμε να παραδεχτούμε πως δεν μπορούμε, ούτε εγώ ούτε κανένας να σταματήσει την υφιστάμενη κατάσταση. Δεν έχουμε την δύναμη να σταματήσουμε καμία Ρωσία και καμία Αμερική από την διεκδίκηση των συμφερόντων τους. Όσες διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες και αν κάνουμε, όσα hashtags, δακρύβρεχτες εικόνες και συγκινητικά λόγια και αν πούμε και κοινοποιήσουμε δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι. Όσοι κάνουν ένα από τα παραπάνω είτε είναι επικίνδυνα αφελείς είτε υποκριτές και χειραγωγοί. Διότι είτε γνωρίζουν πως όντως βγάζοντας λίγα συνθήματα, διαδηλώνοντας για λίγες ώρες δεν πρόκειται να έρθει η πολυπόθητη αλλαγή είτε δεν το γνωρίζουν. Στην πρώτη περίπτωση, το κάνουν είτε επειδή απλά θέλουν να νιώθουν καλά με τον εαυτό τους με την ψευδαίσθηση πως εγώ τουλάχιστον κάτι έκανα και δεν έμεινα άπραγος, που παρόλο αυτά, μαθηματικά τουλάχιστον, δεν κατάφεραν τίποτα περισσότερο από εκείνον που δεν έκανε απολύτως τίποτα εκτός από το να θρέψουν το δικό τους γόητρο είτε για να καπηλευτούν την ευαισθησία άλλων ανθρώπων που εν τελεί και πάλι το έκαναν απλά για θρέψουν το γόητρο τους και να έχουν την ικανοποίηση ότι τουλάχιστον προσπάθησαν. Στην δεύτερη περίπτωση είναι άνθρωποι που είτε δεν είναι ώριμοι είτε είναι απλά ονειροπόλοι και στερούνται ρεαλιστικής οπτικής. Και στις δυο περιπτώσεις το αποτέλεσμα είναι ίδιο: κάνουμε μια προσπάθεια που από μόνη της η προσπάθεια αυτή είναι αποδεδειγμένο πως δεν επιφέρει αποτελέσματα αλλά παρόλο αυτά την κάνουμε ενώ γνωρίζουμε πως αντικειμενικά, ακόμα και αν υπήρχε η παραμικρή πιθανότητα κάτι να αλλάξει μέσω αυτής, που δεν υπάρχει, η πραγματικότητα υπαγορεύει πως δεν είναι επαρκής από μόνη της που όμως στο τέλος θεωρούμε ότι προσπαθήσαμε τουλάχιστον. Είναι σαν να πας να διαβάσεις ένα βιβλίο ανάποδα και ενώ γνωρίζεις πως δεν πρόκειται να κατανοήσεις τίποτα έτσι, παρόλο αυτά το κάνεις, καθώς υπάρχει η πιθανότητα κάτι να πιάσεις, να πας να δώσεις εξετάσεις γνωρίζοντας, υποσυνείδητα τουλάχιστον, πως οι πιθανότητες να περάσεις αγγίζουν το ναδίρ, όντως να μην το περνάς αλλά παρόλο αυτά να έχεις το θράσος να συμπεριφέρεσαι λες και όντως προσπάθησες και έκανες ό,τι καλύτερο μπορούσες.
Μην έχετε αυταπάτες. Δεν πρόκειται καμία διαδήλωση να σταματήσει κανέναν Πούτιν και κανέναν Μπάιντεν από το κάνουν αυτόν που θέλουν να κάνουν. Όσοι όμως το γνωρίζουν αυτό αλλά εξακολουθούν και αγνοούν την πραγματικότητα είναι τα χείριστα παραδείγματα προς μίμηση και τα καλύτερα δυνατά προς αποφυγή. Στην ουσία, είναι απλά καιροσκόποι ή αβοήθητα αλαζόνες που προσπαθούν να ταΐσουν το αχόρταγο εγώ τους. Αλλά μεταξύ μας, ποιος χέστηκε για τον πόλεμο στην Ουκρανία, τα συμφέροντα των ισχυρών, τον θάνατο των αμάχων, την εργαλιοποίηση των αδύναμων κρατών και όλα τα άλλα ωραία λογύδρια; Απολύτως κανένας. Όλοι μας συνεχίζουμε κανονικά τις ζωές μας. Ακόμη και εσείς που δηλώνετε πως όντως νοιάζεστε πείτε μου την στιγμή που βομβαρδίζονταν ουκρανοί πολίτες εσείς δεν απολαύσατε τις κραιπάλες της Τσικνοπέμπτης; Δεν πήγατε βόλτα για καφέ ή ποτό; Δεν συνεχίσατε κανονικά τις ζωές σας σαν μην τρέχει μία; Την ώρα που χιλιάδες ουκρανοί εγκατέλειπαν τα σπίτια τους και την πατρίδα τους δεν πήγατε στις δουλειές και στις σχολές σας; Την ώρα που συνέρρεαν εκατοντάδες άνθρωποι σε υπόγειες εγκαταστάσεις για να αποφύγουν τους βομβαρδισμούς δεν κάνατε σεξ με τον/την σύντροφο σας; Δεν πήγατε να πάρετε τσιγάρα από το περίπτερο; Πιστεύετε πως εκπληρώσατε το καθήκον σας στην ανθρωπότητα με το απλά να έχετε συναισθήματα και ενσυναίσθηση για τους ανθρώπους αυτούς στην Ουκρανία, κάτι που το κάθε φυσιολογικός άνθρωπος έχει και δεν είναι κάποιο ιδιαίτερο χάρισμα, δημοσιεύοντας συγκινητικές εικόνες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που απαθανατίζουν την φρίκη του πολέμου, κάνοντας μια πορεία στο κέντρο για λίγες ώρες και φωνάζοντας λίγα συνθήματα και πως τώρα αφού κάνατε ό,τι καλύτερο μπορούσατε(!) έχετε το δικαίωμα να συνεχίσετε τις ζωές σας; Εάν έχετε την εντύπωση πως όντως κάνατε κάτι σημαντικό είστε όπως προείπα επικίνδυνα αφελείς.
Επιτέλους σταματήστε να στρουθοκαμηλίζετέ και κατεβείτε από το συννεφάκι σας. Η πραγματικότητα δεν αλλάζει από τις διαδηλώσεις, τα συνθήματα και τα λογύδρια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αλλάζει μόνο από τα γεγονότα και τις συνθήκες που επικρατούν. Η δουλεία δεν απαγορεύτηκε επειδή διαδηλώσαμε. Απαγορεύτηκε επειδή είχαν συμβεί τα απαραίτητα γεγονότα και επειδή επικρατούσαν οι σωστές συνθήκες. Τα χημικά όπλα δεν απαγορευτήκαν επειδή δημιουργήθηκε hashtag #stopchemicalweapons αλλά επειδή είχαν συμβεί τα απαραίτητα γεγονότα και συνέτρεχαν οι κατάλληλες συνθήκες. Δεν είστε πιο άνθρωποι από τους υπολοίπους. Ίσα-ίσα που είστε λιγότερο ειλικρινείς με τους εαυτούς σας. Μπορείτε να κάνετε ό,τι θέλετε έχοντας την μάταιη ελπίδα πως όντως κάτι θα καταφέρετε αλλά μετά από λίγο καιρό θα συνεχίσετε κανονικά τις ζωές σας με όλους εκείνους που δεν έκαναν απολύτως τίποτα και κατάφεραν ακριβώς τα ίδια με εσάς, δηλαδή τίποτα.
Όλοι όσοι από εσάς που καταδικάζετε χωρίς δεύτερη σκέψη τον πόλεμο στην Ουκρανία φαίνεται πως δεν έχετε ιδέα από διπλωματία και γεωπολιτική στρατηγική. Η Ρωσία, αν ήθελε να παραμείνει δυνατή και να συνεχίσει να έχει λόγο στο διεθνές γίγνεσθαι έπρεπε να κάνει ό,τι έκανε. Όπως και η Αμερική το ΄62 με την Κρίση της Κούβας πήρε το ρίσκο να κάνει πυρηνικό πόλεμο. Σε αυτόν το κόσμο ζούμε, αποδεχτείτε το. Αντίστοιχα και η Ελλάδα ανήκει στην δύση και στο ΝΑΤΟ. Δεν θέλετε να επιτρέψουμε σε νατοϊκά στρατεύματα να χρησιμοποιήσουν τις βάσεις στους στην Ελλάδα; Δεν θέλετε η Ελλάδα να στείλει στρατό στην Ανατολική Ευρώπη αν της ζητηθεί; Θέλετε να αποχωρήσουμε από την συμμαχία που λέγετε ΝΑΤΟ; Πάρα πολύ ωραία. Να είστε έτοιμοι για τις συνέπειες. Θέλετε η Ελλάδα να απομονωθεί οικειοθελώς από την διεθνής πολιτική; Δεν θέλετε να έχουμε διπλωματικές σχέσεις και συνθήκες με τους Αμερικάνους, τους Γάλλους και Ισραηλινούς, τους πρώτους γιατί είναι φονιάδες λαών, τους δεύτερους λόγω της παρεμβατικότητάς τους στην Βόρεια Αφρική και τους τελευταίους λόγω της Γάζας και της Παλαιστίνης; Πάρα πολύ ωραία. Να είστε όμως έτοιμοι για τις φριχτές συνέπειες που θα ακολουθήσουν. Γιατί δεν γίνεται να έχουμε και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο.
Σε άλλο θέμα πως θέλετε να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία; Θα εμποδίσει τον Πούτιν η διαδήλωσή σας στο κέντρο; Αποκλείεται. Να επιβάλλουν κυρώσεις στην Ρωσία η Δύση; Ήδη το κάνει κλιμακωτά αλλά και πάλι τίποτα. Να στείλει στρατό η Δύση να υπερασπιστεί την ανεξαρτησία και ελευθερία της Ουκρανίας; Μα εσείς δεν λέτε ότι δεν θέλετε να πάνε Έλληνες να πεθάνουν σε μια ξένη χώρα για τα συμφέροντα άλλων; Αποφασίστε λοιπόν τι θέλετε. Από την μια κάνετε κάτι που δεν επιφέρει κανένα αποτέλεσμα και από την άλλη δεν μπαίνετε καν στην διαδικασία να σκεφτείτε να κάνετε κάτι που μπορεί να έχει έστω και την παραμικρή επιρροή. Και αφού λοιπόν με τόση ευκολία στραφήκατε εναντίον της Ρωσίας για την κατάφορη καταπάτηση του διεθνούς δικαίου και την παράνομη ανεξαρτητοποίησης των δημοκρατιών του Ντονμπάς τι κάνετε για το παράνομο καθεστώς της Βόρειας Κύπρου; Τι κάνετε για τους χιλιάδες νεκρούς και αγνοούμενους Έλληνες κύπριους, την διχοτόμηση του νησιού τους, της πατρίδας τους; Τι κάνατε για την Γιουγκοσλαβία και το Κόσοβο;
Πρέπει λοιπόν να συνειδητοποιήσετε πως δεν ζούμε σε ένα κόσμο όπου όλα βαίνουν καλώς. Ζούμε στον κόσμο αυτό όπου αν η Ρωσία ήθελε να συνεχίσει να είναι δυνατή και να την περνούν στα σοβαρά οι άλλες χώρες έπρεπε να κάνει ό,τι έκανε στην Ουκρανία. Κατεβείτε από το συννεφάκι σας και χωνέψτε το. Δεν είναι αγγελικά πλασμένος ο κόσμος. Ο κόσμος μας έτσι είναι. Μάθετε να ζείτε εντός αυτού και όχι εκτός του. Είναι πολύ εύκολο να απαρνείσαι να κάνεις το πρώτο και μετά εκ του ασφαλούς να κάνεις ηθικά κηρύγματα. Γιατί όποιος είναι έξω από τον χορό, πολλά τραγούδια ξέρει. Αν έχεις τα κότσια και τα κάκαλα, ζήσε εντός του κόσμου αυτού, στήριξε μέχρι θανάτου τις πεποιθήσεις σου και κάνε κάτι ουσιαστικό για να έρθει η αλλαγή που ζητάς αλλιώς επιτέλους ράψτο και ζήσε όπως εμείς οι υπόλοιποι.
Σχετικά όμως με τους Ουκρανούς πρόσφυγες. Τώρα αυτοί δεν είναι μετανάστες; Είναι πρόσφυγες έτσι; Εγκαταλείπουν την πατρίδα τους για να ζήσουν, σωστά; Και εμείς τους υποδεχόμαστε με ανοιχτές αγκάλες; Οι Σύριοι όμως μας ενοχλούσαν που έρχονταν στην Ελλάδα, δεν τους θέλαμε γιατί μας αλλοίωναν τον πολιτισμό μας τρομάρα σας. Οι Ουκρανοί δεν θα σας τον αλλοιώσουν τον πολιτισμό; Που είναι οι διαδηλώσεις εναντίον των Ουκρανών προσφύγων; Που είναι οι βαρύγδουπες δηλώσεις όλων των ακροδεξιών; Οι Σύριοι δεν έφευγαν από την πατρίδα τους για να γλιτώσουν τον πόλεμο; Δύο μέτρα και δύο σταθμά. Αυτά απλά για συνειδητοποιήσετε το τι προπαγάνδα παίζετε. Πόσο σας κοροϊδεύουν μέσα στα μούτρα σας. Προσωπικά εγώ είμαι υπέρ του να υποδεχόμαστε πρόσφυγες στην πατρίδα μας από όποια μεριά του κόσμου και αν έρχονται. Αλλά εσείς που τόσα χρόνια βγαίνατε και λέγατε το μακρύ και το κοντό σας σχετικά με τους Σύριους τώρα γιατί σιωπήσατε;
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι η υπενθύμιση ότι ζούμε σε έναν απαίσιο κόσμο. Σε έναν κόσμο όπου ο πόλεμος, δηλαδή η βία, το χάος, ο φόβος, η προσφυγιά, ο θάνατος, η φρίκη συνεχίζουν και υπάρχουν. Όχι μόνο υπάρχουν αλλά αποτελούν και διπλωματικό χαρτί στα χέρια όλων των κρατών του κόσμου τούτου. Η κλαγγή των σπαθιών δεν έπαψε να ηχεί. Απλά μεταμορφώθηκε σε κρότους όλμων, σε ρίψη πυραύλων, σε εκπυρσοκρότηση πυροβόλων όπλων. Σε αυτόν τον απαίσιο κόσμο ζούμε. Μακάρι αύριο το πρωί όλα αυτά να πάψουν να υφίστανται αλλά δεν πρόκειται. Ας μάθουμε απλά να επιβιώνουμε εντός της πραγματικότητας αυτής, κάνοντας όσο το δυνατόν λιγότερο κακό. Και όποιος, όποτε και όσο μπορεί ας κάνει και λίγο καλό.