Η ΑΝΑΓΚΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ ΣΕ ΕΝΑΝ ΕΦΙΑΛΤΙΚΟ ΚΟΣΜΟ

 

Οι περισσότεροι άνθρωποι κάτι που θυμούνται έντονα από την παιδική τους ηλικία είναι τα παραμύθια που μας διάβαζαν οι γονείς μας σαν “bed time stories”, για να κοιμηθούμε.

Όμως τα παραμύθια ζωντανεύουν μέσα από το κοινωνικό περιβάλλον, το σχολείο ακόμη και από τοπικούς θρύλους που ταξιδεύουν από στόμα σε στόμα. Έτσι ξεκίνησαν και όλα τα δημοφιλή παραμύθια ως θρύλοι και άλλαξαν πολλές φορές μορφή ως ότου να φτάσουν να πάρουν γραπτή μορφή και να εξελιχθούν σε διάφορες εκδοχές.

Όλα τα παραμύθια έχουν μια μορφή διδάγματος για τον απλό λαό που μέσα από αυτούς τους θρύλους ήθελαν να περάσουν μηνύματα και ηθικές αξίες όπως : ηρωισμό, φιλότιμο, την έννοια του καλού και του κακού, ηθικά διλήμματα, πάθη και ότι πάντα υπάρχει ένα τέλος.

Κάθε ένα από τα παραμύθια ανάλογα την χρονική περίοδο που δημιουργήθηκε, αντικατοπτρίζει και την εκάστοτε κοινωνία που διαδραματίζεται με βάση τα ήθη, τα έθιμα και άλλα χαρακτηριστικά, δίνοντας μια ανασκόπηση στο χρόνο η οποία ταξιδεύει τον αναγνώστη ή ακροατή.

Τα παιδιά όταν έρχονται σε επαφή με τα παραμύθια τους δίνεται η δυνατότητα να αναπτύξουν την φαντασία τους και να φανταστούν τους εαυτούς τους να είναι σε έναν μαγικό κόσμο όπως ένα παραμύθι. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που συχνά δανείζονται χαρακτήρες που θαυμάζουν μέσα από τον κόσμο των παραμυθιών και τον εξιδανικεύουν αντανακλώντας στοιχεία στο χαρακτήρα τους που τα νιώθουν πιο οικεία.

Οι «μεγάλοι» καθώς είναι τόσο απορροφημένοι στην καθημερινότητα είναι σχεδόν αδύνατον η φαντασία που όλοι έχουμε, να έρθει στη επιφάνεια όπως όταν ήμασταν παιδιά. Όμως ποιος δεν έχει ταξιδέψει ακούγοντας ξανά ένα παραμύθι, ή βλέποντας τις αγαπημένες κλασσικές ταινίες της Disney; Μοιάζει με μια επιστροφή στην παιδική ηλικία κατά την οποία τα παιδιά έχουν περισσότερες όμορφες και ξέγνοιαστες στιγμές από ότι όταν μεγαλώνουν.

Κάθε διήγημα έχει κάτι να προσφέρει αρκεί να είμαστε ανοιχτοί σε αυτό και να θέλουμε να ξεφύγουμε από τα βάρη της καθημερινότητας.

Ο κόσμος μας μοιάζει να είναι πολύ πιο σκληρός από τον κόσμο των παραμυθιών, ίσως γι’αυτό να υπάρχει η ανάγκη της μυθοπλασίας και της ύπαρξης του κόσμου του φανταστικού.

Η φαντασία έχει εκλείψει πια ειδικά σε μια εποχή που η απεριόριστη πληροφορία και η διάσπαση προσοχής είναι κύρια χαρακτηριστικά της τεχνολογικής προόδου και ως επέκταση της πιο έντονης ζωής που κάνουμε. Τα παραμύθια όμως δίνουν πάντα στους πρωταγωνιστές τους ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό που εκλείπει από τις σημερινές κοινωνίες : την ελπίδα. Η ελπίδα για έναν ευτυχισμένο τέλος- η αρχή που κινητοποιούσε τους πρωταγωνιστές να πολεμήσουν το εκάστοτε πρόβλημα ή απειλή.

Σήμερα η ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης κοινωνίας μοιάζει με μια λέξη που οι «μεγάλοι» δεν συνηθίζουν να χρησιμοποιούν στο λεξιλόγιο τους. Δημιουργούν μια ρουτίνα βασισμένη στις βιοτικές ανάγκες που δεν χωράει ρίσκα, γενναιότητα και έξοδο από αδιέξοδα.

Χρειαζόμαστε λοιπόν μια δόση καθημερινής μαγείας όπως αυτή των παραμυθιών που κάποια από αυτά ακόμη και στις πρωταρχικές μορφές τους που ήταν πιο βάρβαρα από ότι παρουσιάζονται στα παιδιά είχαν ένα ηθικό δίδαγμα, ένα νόημα και ένα τέλος.

Ο Εθισμός στην Αγάπη

Οι ανθρώπινες σχέσεις ήταν και θα είναι ανέκαθεν μια ανάγκη του ανθρώπου.

Τη σημερινή εποχή οι ρομαντικές σχέσεις έχουν πάρει διάφορες μορφές που αντικατοπτρίζουν την εξέλιξη της κοινωνίας, ειδικότερα επηρεασμένες απο την τεχνολογική εξέλιξη αλλά και απο την ανάγκη για ανεξαρτησία σε συνάρτηση με την ανάγκη για διαρκής επιβεβαίωση και αποδοχή.

Η πολυπλοκότητα που πλέον στη σύναψη ερωτικών σχέσεων έχει δημιουργηθεί, οδηγεί σε πολλές εσωτερικές συγκρούσεις, αβεβαιότητα καθώς και μείωση της ικανότητας των ανθρώπων να αντιμετωπίσουν την μη κάλυψη των πραγματικών τους αναγκών και να συμβιβάζονται ή να προσκαλούνται σε άτομα και καταστάσεις που δεν είναι λειτουργικές.

Με αυτό τον τρόπο δημιουργείτε ένα μοτίβο συμπεριφοράς που οδηγεί το ίδιο το άτομο να προσπαθεί να μην βιώσει την μοναξιά αλλά να προσκoλείτε σε τοξικές ερωτικές σχέσεις.

Είναι πολύ πιθανό λοιπόν να βιώνει τάσεις φυγής όταν αρχίζουν τα συναισθήματα να αναπτύσσονται επειδή ενδόμυχα κρύβεται ο φόβος της εγκατάλειψης και της απόρριψης, εναλλάσσοντας συχνά ερωτικούς συντρόφους και σαμποτάροντας την δημιουργία μιας πιο στενής επαφής.

Θα αναφερθούμε λοιπόν σε δύο μορφές διαφορετικής εξάρτησης στις σχέσεις :

  1. Η εξάρτηση μέσα σε μια σχέση
  2. Η εξάρτηση στην δημιουργία μιας σχέσης

Η εξάρτηση ξεκινάει όταν ένα άτομο χάνει την ατομική του ταυτότητα σε μια σχέση, είτε χάνει την ατομική του ταυτότητα στην αναζήτηση ενός συντρόφου.

Και στις δύο περιπτώσεις το άτομο παραμερίζει τις ατομικές ανάγκες του και επικεντρώνεται στην ικανοποίηση των αναγκών του άλλου ατόμου.

Στην πρώτη περίπτωση μπορούμε να διακρίνουμε πως ένα άτομο εθίζεται στην σχέση που έχει δημιουργήσει. Το άτομο που μπορεί να οδηγηθεί σε ένα τέτοιο μοτίβο σχέσης, εθίζεται στην συναισθηματική ανεπάρκεια του συντρόφου του και αναλαμβάνει να “φροντίσει” την σχέση, καταλήγοντας σε συναισθηματική εξουθένωση. Συνήθως αυτή η ανάγκη δημιουργείται από την παιδική ηλικία του ατόμου καθώς οι φροντιστές του ήταν είτε υπερβολικά απορροφημένοι στην ατομικότητα τους, είτε υπήρχαν πρόβλημα εθισμού μέσα στην οικογένεια.

Σε αντίθεση με την παραμέλησης, τέτοιες συμπεριφορές μπορούν να αναπτύξουν και άτομα που μεγάλωσαν σε ένα υπερπροστατευτικό και αγχώδες περιβάλλον.

Θέτοντας έτσι το παιδί από μικρή ηλικία να παίρνει ευθύνες χωρίς να καλύπτονται βασικές του ανάγκες, δημιουργώντας ανασφάλειες και φοβίες που έρχεται ώς ενήλικας να κάνει αυθυποβολή στις συντροφικές σχέσεις που αναπτύσσει.

Διακρίνεται η έλλειψη τοποθέτησης ορίων ή εάν υπάρχουν να καταπατώνται από το άλλο άτομο δίχως συνέπειες καθώς εκείνος που έχει προσκολληθεί έχει δείξει φανερά την αδυναμία να αντιδράσει είτε όταν αντιδράει πάντα συγχωρεί τον σύντροφο ακόμη και αν μια συμπεριφορά είναι επαναλαμβανόμενη και αρκετά επίπονη όπως : απιστία, ψυχολογική και λεκτική βία, έλλειψη σεβασμού κ.α.

Στην δεύτερη περίπτωση μπορούμε να διακρίνουμε άτομα τα οποία θέλουν να δημιουργήσουν μια σταθερή και υγιή σχέση, όμως δεν είναι συναισθηματικά διαθέσιμα με αποτέλεσμα να αναπτύσσουν ένα μοντέλο συχνής εναλλαγής ερωτικών συντρόφων αναζητώντας κάτι καλύτερο ή το “τέλειο”.

Στην αναζήτηση της τέλειας σχέσης συνήθως συνάπτουν σχέσεις μικρής διάρκειας, ως ότου να εμφανιστεί ο φόβος της δέσμευσης και ξεκινήσει πάλι ο φαύλος κύκλος απο την αρχή. Στην πορεία όμως της αναζήτησης αυτής που τροφοδοτεί την εξάρτηση στην δημιουργία ερωτικών δεσμών, συνήθως υποβόσκουν ανασφάλειες.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ο άνθρωπο είτε να καταπιέζεται είτε να συμβιβάζεται στην σχέση μόνο και μόνο για να μην βιώσει την απώλεια και την αποτυχία. Παρ’όλα αυτά ασυνείδητα ανθρώπους που θα επιβεβαιώσουν τον “κανόνα” που έχει μάθει να ζει και να έρχεται σε επαφή.

Είναι πολύ δύσκολο να αναγνωρίσουμε ότι “είμαστε” εθισμένοι στην αγάπη, όμως όταν γίνει αντιληπτό είναι πολύ χρήσιμο να αναζητήσουμε τους λόγους και με την κατάλληλη ψυχολογική βοήθεια να “απεξαρτηθούμε” από μη λειτουργικές καταστάσεις.